به گزارش ایلام فرهنگ صنعت و به نقل از ایرنا، محمدباقر قالیباف روز چهارشنبه در نشست منطقه‌ای دیپلماسی استانی در مشهد افزود: با همکاری وزارت خارجه و استانداران و بخش خصوصی می‌توان دیپلماسی کشور را از تمرکز به تعامل و از تشریفات به پویایی رساند.

وی ادامه داد: حکمرانی موفق حکمرانی‌ای است که بتواند منابع خود را به ارزش تبدیل کند و ثبات درونی و نقطه اثر بیرونی بسازد.

رییس دستگاه قانون گذاری کشور گفت: مجلس می تواند بستر اصلاح قوانین تجاری مرز و تسهیل صادرات و حمایت از شرکتهای دانش بنیان باشد که در دستور کار نیز قرار گرفته است، مجلس بر نظارت و شفافیت تاکید دارد و ضروری است شاخص هایی برای ارزیابی دیپلماسی استانی تعیین شود.

قالیباف افزود: امروز مجاهدان و تلاشگران عرصه اقتصادی نقشی مهم در حوزه اقتصادی به عنوان مهمترین چالش کنونی کشورمان ایفا می‌کنند و ما امروز در شهری گرد آمده ایم که قلب تپنده و محور پیوند ملتهاست و حضور ما در مشهد مقدس تداوم اندیشه ای است که از شیراز آغاز شد، اندیشه ای که از برداشتن حصار پایتخت و جاری ساختن آن در زندگی مردم نشات گرفت.

وی اضافه کرد: در نشست دیپلماسی منطقه‌ای در شیراز مشخص شد که استانداران و بخش خصوصی می توانند دیپلماسی را از تشریفات به پویایی رساند، اکنون مشهد آغاز مرحله ای تازه و گذار از گفت و گو و ایده به ساز و کار است.

موفقیت دیپلماسی استانی بدون هم افزایی سه قوه میسر نیست

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس می‌تواند حلقه پیوند بین قوه قضائیه و بخش خصوصی و دولت باشد و در واقع موفقیت دیپلماسی استانی بدون هم افزایی این سه قوه میسر نیست.

قالیباف افزود: امروز حکمرانی موفق است که بتواند منابع خود را به ارزش تبدیل کند و با تکیه بر عقلانیت و مشارکت مدنی و مردمی ثبات درونی و نقطه اثر بیرونی بسازد و این همان چیزی است که ما از به عنوان حکمرانی مولد یاد می کنیم، الگویی که از سطح اداره تا سطح تمدن، کارآمدی را به عنوان روح حاکم بر تصمیم و اقدام می نشاند، حکمرانی مولد چهار ویژگی هوشمندسازی، شفاف سازی، مردمی سازی و کارآمدی دارد.

وی ادامه داد: هوشمندسازی یعنی تصمیمات و فرآیندهای اجرایی بر پایه داده های فناوری و علم باشد، شفاف سازی یعنی این که اعتماد عمومی و پاسخگویی در همه سطوح وجود داشته باشد و مردمی سازی یعنی مردم از تماشاگران سیاست به بازیگران تحول بدل شوند و کارآمدی یعنی خروجی هر سیاست در نهایت به بهبود واقعی در زندگی مردم منتج شود و همین کارآمدی جوهره تصمیم سازی در داخل و تعامل در خارج است.

رییس مجلس گفت: این ویژگی ها در کنار هم موجب تولید چهار دستاورد بنیادین «قدرت، ثروت، معنویت و منزلت» می شود در واقع این چهارگانه ضامن استقلال و مناقع ملی کشور هستند، قدرت برای پاسداری از امنیت کشور، ثروت برای رفاه و پویایی اقتصاد، منزلت برای جایگاه ملی و عزت بین المللی و معرفت و معنویت برای آن که سیاست از حکمت و اخلاق تهی نماند.

قالیباف ادامه داد: هر گاه این چهار محور در تعادل باشند، جامعه نه تنها اداره می شود بلکه به خود می بالد و اثر خود را در همه عرصه ها نشان می دهد، از سیاست داخلی تا سیاست خارجی، در این میان دیپلماسی استانی یکی از شاخصه های بیرونی این تعادل است، جایی که عقلانیت حکمرانی با میدان عمل دیپلماتیک تلاقی می کند و حکمرانی مولد چهره خود را در صحنه بین المللی نشان می دهد.

دیپلماسی استانی یعنی ورود استانها در عرصه تعاملات خارجی در چارچوب سیاست ملی

وی اظهار کرد: دیپلماسی استانی یکی از چهره های بیرونی حکمرانی مولد و صورت میدانی پارادیپلماسی ملی است یعنی ورود هدفمند و هماهنگ استانها در عرصه تعاملات خارجی در چارچوب سیاست ملی است. در این الگو طراحی کلان در مرکز انجام می شود اما این استانداران و فعالان اقتصادی هستند که با شناخت میدانی و ارتباط نزدیک با واقعیتهای مرزی قطعات جورچین منافع ملی را در جای درست خود قرار می دهند، البته باید هوشیار بود که دیپلماسی استانی در کنار فرصتهای بزرگ چالشهای مرزی را به فرصت تبدیل کند.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: کشوری با موقعیت ژئوپلیتیکی ایران نمی تواند سیاست خارجی خود را به روابط رسمی محدود کند، از همین رو سیاست خارجی باید در ۲ سطح عمل کند، در سطح ملی برای جهت گیری و منافع کلان و در سطح فروملی و استانی برای اجرای میدانی و بهره گیری از ظرفیتهای استانی. هماهنگی میان این ۲ سطح، سیاست خارجی را از حالت واکنشی به ابتکاری مبدل می کند و مستلزم کار ملی و فروملی هوشمند است به گونه ای که هر استان با توجه به مزیت نسبی خود نقش مشخص و روشنی در دیپلماسی کشور ایفا کند.

قالیباف افزود: تجربه جهانی نیز نشان داده است که کشورهایی مانند چین، ترکیه، هند و برخی از کشورهای آسیای میانه با فعال سازی شهرها و ایالتها در دیپلماسی اقتصادی توانسته اند قدرت ملی خود را چند برابر کنند، ایران نیز با پیشینه تاریخی و ظرفیتهای منحصر به فرد خود، ظرفیت لازم در عمل در هر ۲ سطح ملی و فروملی را دارد و می تواند در هم‌راستایی با چین و روسیه به عنوان شرکای راهبردی، محور همکاریهای چندجانبه منطقه ای و جهانی باشد.

تصمیمها در جهان نوین در یک پایتخت نوشته نمی شود

وی اضافه کرد: چنین همکاریهایی علاوه بر تقویت پیوندهای اقتصادی و فناورانه در تقابل با یکجانبه گرایی و ساختارهای سلطه جویانه جهانی معنا پیدا می کند، نمونه روشن این دگرگونی، بازی تعرفه ها و سیاستهای تجاری تبعیض آمیز آمریکاست که با هدف تحمیل اراده بر اقتصاد جهانی دنبال می شود اما ملتها دیگر زیربار این انحصار نمی روند، ناکامی آمریکا و سه کشور اروپایی در فعالسازی غیرقانونی اسنپ بک و مقابله رسمی ۲ عضو دائم و رسمی شورای امنیت نشانه ای از جهان نوین است، جهانی که تصمیمهایش در یک پایتخت نوشته نمی شود.

سیاست خارجی باید بر پایه نقشه ظرفیتهای استانی طراحی شود

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: در کنار سیاست خارجی در سطح ملی و جهانی بخش مهمی از قدرت منطقه ای ایران در استانها نهفته است، در مرزها، بازارچه ها، بنادر آزاد و در زائران و گردشگران و کارآفرینانی که در استانها هر روز در تعامل با جهان قرار دارند، در این نگاه، آمایش سرزمینی تنها یک برنامه توسعه ای نیست بلکه بعدی از دیپلماسی ملی است لذا سیاست خارجی باید بر پایه نقشه ظرفیتهای استانی طراحی شود تا هر منطقه متناسب با مزیت جغرافیایی و فرهنگی خود بخشی از راهبرد منطقه ای ایران را پیش ببرد.

قالیباف افزود: شناساندن ظرفیت هر استان باید به دست خود مردم آن استان انجام شود، از کارآفرینان و تجار تا دانشگاهیان و نخبگان فرهنگی. آنان با شناخت میدانی می توانند چهره واقعی و توان محلی استان خود را به سفارتخانه ها، بازارهای هدف و افکار عمومی منطقه معرفی و مسیر همکاری را ساده تر و پایدارتر کنند، در این چارچوب هر استان دارای نقش تخصصی و مزیت برجسته ای است که در کنار سایر استانها می تواند نقش تقسیم کار ملی در سیاست خارجی را شکل دهد.

هر استان مرزی در حقیقت یک سفارت زنده و نقطه تماس ملت ایران با همسایگانش است

وی ادامه داد: دیپلماسی استانی یعنی عبور از تمرکز و هم افزایی. هر استان، بخشی از راهبرد ملی است و با حضور فعال در شبکه همکاریهای استانی می تواند پنجره ای گشوده از ایران به روی جهان باشد، پنجره ای که از آن فرهنگ، اعتماد و همکاری و سیمای حقیقی ملت را به جهانیان نشان می دهد که با عنایت به مرزهای گسترده ایران، هر استان مرزی در حقیقت یک سفارت زنده و نقطه تماس ملت ایران با همسایگانش است.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: امروز مرزها دیگر خطوط محدودکننده نیستند بلکه پلهای تعامل و همکاری اند لذا برای تحقق این معنا باید در ذهن و سیاست ما نیز تغییر رخ دهد، مرز باید نقطه آغاز باشد نه توقف. استانهای مرزی باید دروازه ورود به بازارهای منطقه ای باشند نه ایستگاه آخر بوروکراسی. در این نگاه، مرزها می توانند به گذرراههای روان و کم هزینه تجارت، گردشگری و تبادلات فرهنگی تبدیل شوند، جریانی که امنیت را از دل توسعه و همکاری می رویاند.

قالیباف افزود: نگاه صرفا امنیتی به مرز باید جای خود را به یک نگاه توسعه محور و همکاری زا بدهد زیرا که امنیت پایدار از دل توسعه در مرز می جوشد، در مسیر تحقق دیپلماسی کارآمد استانی پیوندهای اقتصادی و فرهنگی و تمدنی نقش بنیادین دارد و روابط پایدار در بستر اعتماد و اشتراک فرهنگی شکل می گیرد و همه پیوندهای تاریخی و زبانی ایران با ملتهای پیرامونی است که چهره ای از یک ایران متکی به اخلاق و اعتماد و همکاری متقابل ارایه می کند.

وی ادامه داد: دیپلماسی اقتصادی و منطقه ای نباید به اقتصاد و فرهنگ محدود بماند، تجربه ما نشان می دهد که پیوندهای پایدار زمانی شکل می گیرد که همکاریها چندبعدی باشند، بر همین اساس می توان در پنج حوزه همکاری راهبردی یعنی حوزه های دیپلماسی و سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، امنیتی و دفاعی و محیط زیستی به طور هم افزا و همراه با هم اقدام کرد.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: اکنون میان ایران و همسایگان و شرکای راهبردی اش درک مشترکی از تهدیداتی مانند تروریسم، افراط‌گرایی، ناامنی قضایی و تغییرات اقلیمی شکل گرفته است، منطقه ما نه میدان رقابت و دامن زدن به چالشهای بالقوه بلکه عرصه ای برای استفاده از فرصتهای بالفعل است و بستر هم افزایی و پیشرفت مشترک از این مسیر شکل خواهد گرفت.

کارگروه های ویژه همکاری استانی و منطقه ای در ساختار هر سفارتخانه ایجاد شود

قالیباف افزود: در مسیر گسترش دیپلماسی استانی و کارآمد هر یک از ارکان حاکمیت و مردم نقش مشخص و مکملی دارند، نخست وزارت امور خارجه و نمایندگی های ایران در خارج از کشور محور اجرا و هماهنگی میدان هستند و امروز باید بیش از گذشته اقتصاددانان و جامعه شناسان، آینده نگر باشند، ماموریت آنان تنها دفاع از مواضع کشور نیست بلکه خلق فرصت برای ملت ایران است، هر سفارتخانه باید به مرکز همکاری و هماهنگیهای استانی تبدیل شود و پیشنهاد می شود در ساختار هر سفارتخانه کارگروه های ویژه همکاری استانی و منطقه ای ایجاد شود تا به صورت مستمر با استانداران، بخش خصوصی و فعالان اقتصادی در تماس باشند و گزارش پیشرفت طرحها را ارایه کنند.

وی ادامه داد: با عنایت به نقش استانداران و مدیران استانی، سیاست خارجی برای استانها صرفا بعد استانی ندارد بلکه ابزاری برای توسعه اقتصادی و فرهنگی و ارتقای منزلت ملی است لذا هر استانی باید بتواند با کشور همسایه خط پایدار تجارت، گردشگری سلامت یا تبادل علمی ایجاد کند و در عمل بخشی از منافع ملی را محقق سازد و در همین راستا ایجاد هلدینگ پشتیبانی و مالی میان ایران و کشورهای همسایه می تواند ارتباطات تجاری و بیمه ای و مالی را در بستر شفاف، سریع و امن سامان دهد و زنجیره تولید تا تبادل کالا و پول را تضمین و تقویت کند.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: این قوه، نقش پشتیبان، تسهیلگر و ناظر کلان را بر عهده دارد و علاوه بر مسوولیت قانونگذاری، مسوولیت نظارت بر کارآمدی سیاستها و هماهنگی های میان قوا را بردوش دارد، مجلس در حوزه دیپلماسی اقتصادی می تواند حلقه پیوند میان دولت و قوه قضائیه و بخش خصوصی باشد تا تصمیمات ملی به نتایج میدانی منجر شود زیرا موفقیت دیپلماسی استانی بدون هم افزایی دولت و مجلس و قوه قضائیه ممکن نیست لذا مجلس آماده است با دولت در رفع موانع حقوقی و نهادی همکاری کند و در تعامل با قوه قضائیه بستر تحقق امنیت سرمایه گذاری و کاهش بوروکراسی اداری را فراهم کند.

ضروری است شاخص هایی برای ارزیابی موفقیت دیپلماسی استانی تعیین شود

قالیباف افزود: در بعد قانونگذاری نیز، اصلاح قوانین تجارت مرزی، سرمایه گذاری خارجی، تسهیل صادرات و حمایت از شرکتهای دانش بنیان در دستور کار مجلس شورای اسلامی است تا دیپلماسی اقتصادی از شعار به ساختار تبدیل شود، همزمان مجلس بر نظارت و شفافیت تاکید دارد زیرا حکمرانی مولد بدون پاسخگویی پایدار نمی ماند لذا ضروری است شاخص هایی برای ارزیابی موفقیت دیپلماسی استانی تعیین شود و مجلس می تواند در همکاری با دولت، ساز و کار منظم برای گزارش دهی و ارزیابی این شاخصها را طراحی کند.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: ربع قرن است که بر تمرکززدایی از مرکز از بعد نظری و میدانی تاکید دارم، واگذاری اختیارات به استانداران و رده های استانی هم طبق برنامه هفتم توسعه برعهده دولت است و مجلس از آن حمایت می کند اما این کار باید در چارچوب مشخص انجام شود و اصل ۱۲۷ قانون اساسی در آن رعایت شود و واگذاری به معنای هرج و مرج نیست، هر میزان از اختیارات که به استانداران واگذار می شود، مسوولیت آن نیز باید متوجه آنان باشد، هر چه قدر این مسوولیتها گسترده و پرحجم باشد دولت نباید در آن دخالتی داشته باشد و باید آن را به استانداران و مردم و بخش خصوصی واگذار کند.

قالیباف افزود: براساس برنامه هفتم توسعه، تولید خدمات توسط دولت ممنوع است و در متن صریح این برنامه آمده است که تولید خدمات توسط دولت تصرف غیرقانونی در بیت المال است و دولت باید به جای تولید خدمات، خرید خدمات داشته باشد، تولید، کار مردم و بخش خصوصی و بخش تعاونی است، این بدان معنا نیست که اختیار خدمت در داخل ساختمان استانداری بماند، بلکه خارج از تصدی گری دولت باید تولید خدمات در دست مردم باشد و این نص صریح قانون است.

هر بازار مرزی فعال و هر جشنواره فرهنگی و هر ارتباط انسانی بخشی از قدرت نرم ایران را می سازد

وی اظهار کرد: نقش مردم در این فرایند، بنیادین است و مردم در مرزها و شهرهای کوچک، نخستین کنشگران دیپلماسی هستند و هر بازار مرزی فعال و هر جشنواره فرهنگی و هر ارتباط انسانی بخشی از قدرت نرم ایران را می سازد. همان طور که امنیت کشورمان مردمی است، دیپلماسی ما نیز باید مردمی باشد، در چنین نگاهی دیپلماسی کارآمد به وجود می آید که به معنای پیوند میان دولت و ملت در عرصه جهانی و بازتاب صدای مردم در سیاست خارجی است، سیاست خارجی موثر از بالا به پایین صادر نمی شود بلکه از متن جامعه به جهان جریان می یابد، ما می خواهیم هر ایرانی چه در داخل و چه در خارج از کشور خود را شریک در اعتبار و قدرت ملی ایران بداند.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: سه استان خراسان یکی از پهنه های راهبردی ایران هستند، حلقه پیوند شرق و مرکز کشور و گذرگاه کویری ایران به آسیای میانه و شبه قاره به شمار می روند، ما این سه استان را به عنوان خراسان بزرگ می شناسیم که به سبب همجواری با کشورهای افغانستان و ترکمنستان و نزدیکی به آسیای میانه محور تبادلات شرقی ایران هستند و ظرفیت آن را دارند که به الگوی همکاری استانی و مرزی در شرق کشور تبدیل شوند.

قالیباف افزود: در این پهنه، مشهد جایگاهی ممتاز و چندوجهی دارد، شهری که مرکز زیارت و معنویت ایرانیان و هم قطب علمی و دانشگاهی شرق کشور به شمار می رود، شهری که سالانه پذیرای ۲۵ تا ۳۰ میلیون زائر داخلی و سه میلیون زائر خارجی است که این حجم نیروی انسانی، سرمایه فرهنگی و اقتصادی بی بدیلی است و مشهد می تواند به گرانیگاه زیارت و دانش و همکاریهای اقتصادی منطقه ای تبدیل شود در صورتی که این ظرفیت با نگاه دیپلماتیک و برنامه ریزی اقتصادی مدیریت شود، اقتصاد زیارت و فرهنگی نه تنها در خود شهر مشهد بلکه در شبکه ای از مقاصد تمدنی ایران فعال خواهد شد.

وی ادامه داد: زائران و مسافران ایرانی مشهد می توانند پس از زیارت حرم امام رضا(ع) از مسیرهای طراحی شده و هم افزا به دیگر استانهای تاریخی و گردشگری کشور همچون فارس، اصفهان و آذربایجان سفر کنند و این پیوند می تواند زنجیره ای از گردشگری اقتصادی و فرهنگی ایجاد کند که ایران را به کانون زیارت و گردشگری منطقه تبدیل می کند.

رییس مجلس شورای اسلامی گفت: اگر ظرفیتهای علمی و اقتصادی و فرهنگی شهر مشهد در چارچوب دیپلماسی مردمی و استانی به درستی مدیریت شود، مشهد تنها الگوی همکاریهای منطقه ای شرق ایران خواهد شد و می تواند نماد ایمان، عقلانیت، پیشرفت در سیاست خارجی ایران شود.

قالیباف افزود: حکمرانی مولد و کارآمد ۲ جزء یک کل هستند که یکی در داخل کشور قدرت و اعتماد می سازد و دیگری در خارج آن را به اعتبار و فرصت تبدیل می کند، درون و برون کشور نمی تواند ۲ منطقه جدا از هم داشته باشد، همان عقلانیتی که در سیاست داخلی بر شفافیت و مردمی سازی تاکید دارد باید در سیاست خارجی نیز جاری و ساری باشد لذا باید این مسیر را در افقی بلند و یک چارچوب برنامه ریزی ملی بیینیم و در افق ۱۴۱۴ ایران باید سهم واقعی خود را در اقتصاد و فرهنگ منطقه بازیابد که در این مسیر برنامه هفتم توسعه میثاق ملی بین دولت و مجلس و مردم است، برنامه ای مساله محور و آینده نگر که می تواند دهه پیش رو را به دهه تحقق اهداف چشم انداز ۱۴۱۴ تبدیل کند.

وی اضافه کرد: اکنون در مشهد – شهری که نامش با امام رضا(ع) و کرامت و علم و معنویت گره خورده است- هستیم الگویی که در آن عقل، ایمان، سیاست و اخلاق، مردم و دولت در کنار هم معنا می یابد و این همان راهی است که ایران را می تواند از مرزهای جغرافیا به مرزهای تمدن برساند.

به گزارش ایرنا دومین نشست دیپلماسی استانی امروز -سی‌ام مهر ماه – با برگزاری ۲ میزگرد تخصصی «همکاری اقتصادی، استانی، تجاری، سرمایه‌گذاری و مناطق آزاد» و «پیوند اقتصاد ملی و منطقه‌ای از مسیر فناوری‌های نوین و دانش‌بنیان» با حضور ۱۲ سفیر ایران در کشورهای همسایه، مسوولان اتاق‌های بازرگانی ملی و استانی، استانداران خراسان رضوی، جنوبی و شمالی و همچنین معاونان وزیر امور خارجه در هتل پردیسان مشهد گشایش یافت.

معرفی توانمندی‌های استان‌های شمال شرق کشور، بررسی تامین کالاهای اساسی و نیازهای این استان‌ها از همسایگان، همچنین بررسی توسعه راهکارهای تجاری و اقتصادی در شرایط کنونی به ویژه ظرفیت کشورهای همجوار و یافتن راهکار توسعه روابط تجاری و اقتصادی با همسایگان از جمله اهداف برگزاری این نشست ۲ روزه است.