رضا صیدی-ایلام فرهنگ صنعت /فرهنگ هرجامعه مجموعه باورها، نگرش ها و ارزش هایی است که آن جامعه را تحت تاثیر خود قرار می دهد و زیربنای پیشرفت و توسعه آن محسوب می شود و می تواند چشم اندازی از تصمیم گیری ها، رفتارها و رویکرد ها را ترسیم نماید که بر اساس توسعه این ارزش های فرهنگی در جامعه، توسعه همه جانبه در ابعاد سیاسی و اقتصادی را نیز شاهد باشیم.

استان ایلام باوجود ظرفیت های چشمگیر در حوزه فرهنگ و هنر، تاکنون آن چنان که شایسته ی فرهنگ غنی مردمان این دیار بوده نتوانسته است ارزش ها و نگرش های خود را در راستای بهبود کیفیت زندگی مردمان خود به کار گیرد. لذا در شرایطی که استان در مسیر توسعه گام نهاده، شناسایی پتانسیل ها و یافتن راهکارهایی برای حفظ اصالت و فرهنگ بومی ایلام و استفاده از آنها در مسیر ارتقای سطح زندگی شهروندان امری ضروری است.

متاسفانه علی رغم غنای فرهنگی، در ایلام برنامه ریزی هدفمندی برای پویایی بخش های فرهنگی دیده نمی شود و با نگرش کنونی مدیران به این حوزه، چشم انداز روشنی درعرصه فرهنگی وجود ندارد؛ چراکه در مسیر توسعه استان فرهنگ سازی و فرهنگ باوری به حاشیه رانده شده و خروجی ملموسی برای مردم نداشته است تت بتوانند بر مبنای آن چشم اندازی روشن برای بهبود کیفی زندگی خود و خانواده شان ترسیم نمایند.

این روزها فعالان حوزه فرهنگ و هنر ایلام با مشکلات عدیده ای روبرو هستند. از یک سو خبر از برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری، جشنواره ها و نمایشگاه های استانی کمتر به چشم می خورد؛ فضاهای فرهنگی استان بسیار محدود و جوابگوی نیاز مردم نیست. مطبوعات محلی فعال در زمینه فرهنگی به واسطه مشکلات اقتصادی و عدم حمایت مسئولان در حالت رکود به سر می برند.

از دیگر سو، تحقیر فرهنگ اصیل بومی و تلاش برای جایگزینی فرهنگ وارداتی غربی که سنخیتی با اصالت ما ندارد، بی تفاوتی های اجتماعی، کم رنگ شدن ارزش های دینی، خشونت، کاهش مسئولیت اجتماعی و آسیب فضای مجازی شکاف عمیقی در بسترفرهنگی نسل ها به وجود آورده اند.

به نظر میرسد آنچه در شرایط کنونی ضروری است، ایجاد دغدغه فرهنگی برای اقشار مختلف و لزوم مطالبه گری همگانی در حوزه فرهنگ استان است.تا زمانی که رسانه ها و مردم استان نسبت به رویدادهای فرهنگی بی تفاوت باشند و خواستهای خود را از مسئولان مطالبه نکنند، تغییر چشمگیری در حوزه فرهنگی استان رخ نخواهد داد. این، عناصر فرهنگی جامعه هستند که سبب ایجاد فضای یک زندگی خوب و متعالی و سبب رشد و کمال انسان می گردد بنابراین، برای ارتقای کیفیت زندگی خود، ارزش های فرهنگی و احساس تعلق خاطر و غرور نسبت به آن ها باید اولویت زندگی شهروندان قرار گیرد.

در راستای توسعه ارزش های فرهنگی، ایلام نیاز به یک نقشه راه فرهنگی با برنامه های متنوع و نتایج ملموس و عینی دارد تا وظایف و نقش هر نهادی در آن به روشنی مشخص گردد. تحقق شعارهای مربوط به حوزه فرهنگ با مدیران و مسئولانی که رویکردهای سطحی به این حوزه دارند میسر نیست و هرگونه فعالیتی تنها جنبه نمایشی خواهد داشت.

تلاش برای افزایش بودجه فرهنگی استان و تشویق بخش خصوصی به سرمایه گذاری فرهنگی، ایجاد و توسعه اماکن فرهنگی نظیر فرهنگ سرا، سینما، کتابخانه در نقاط مختلف استان، برگزاری جشنواره های فرهنگی، حمایت از مطبوعات و فعالان حوزه فرهنگ و هنر ایلام، اولویت بخشی به افزایش آگاهی اجتماعی، امیدآفرینی و نهادینه کردن فضایل اخلاقی می تواند مردم را به فرهنگ اصیل بومی ترغیب و از غربگرایی دور نماید.

ارائه آموزش‌های مختلف و انجام اقدامات فرهنگی بدون شک موجب اصلاح برخی رفتارهای غلط موجود و تقویت بنیان‌های فرهنگی در جامعه ایلام خواهد شد و در این صورت است که می توان توسعه متوازن و پایدار با حفظ هویت اجتماعی و در نتیجه بهبود کیفی سطح زندگی مردم ایلام را انتظار داشت.