به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، در لیست اهداف سفر محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق به عمان آمده است که این سیاستمدار عراقی در صدد آن است تا با همراهی کشورهای منطقه از بروز یک جنگ جدید میان ایران و اسرائیل جلوگیری کند. کشورهایی همچون عراق، عمان، قطر، مصر و عربستان سعودی، پس از تهاجم نظامی رژیم صهیونیستی به ایران نیز برخی کانال‌های دیپلماتیک خود را برای پایان این تهاجم آغاز کرده بودند که در نهایت نیز همین کانال‌ها نقش قابل تاملی را در این خصوص ایفا کردند. همزمان سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه که روز پنجشنبه ۱۳ شهریور به دوحه سفر کرده بود با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر دولت قطر دیدار کرد. در این دیدار در خصوص تقویت روابط دوجانبه ایران-قطر و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به‌ویژه ادامه نسل‌کشی و جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی و ضرورت اقدام جدی کشورهای منطقه و جامعه جهانی برای توقف نسل‌کشی، محاکمه جنایتکاران و نیز مقابله با جنگ‌افروزی و سیطره‌طلبی رژیم صهیونیستی گفت‌وگو و تبادل نظر شد.

**در راستای بررسی تصمیم تهران برای توسعه رابطه با کشورهای منطقه با حسین نوش‌آبادی، سفیر پیشین کشورمان در عمان و مدیرکل مجلس و قوانین وزارت امور خارجه گفت‌وگو کردیم.

با توجه به تحولات اخیر در منطقه غرب آسیا، نقش کشورهای منطقه را در حفظ ثبات و امنیت را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا این کشورها به راستی ابزارهایی برای چانه‌زنی حول موضوع امنیت در منطقه را دارا هستند؟
طبیعی است که هرگونه تنش، ناامنی و بی‌ثباتی در هر کشوری از منطقه غرب آسیا، جنوب غرب آسیا و خاورمیانه می‌تواند بر سایر کشورهای منطقه تأثیرگذار باشد و آثار مخربی داشته باشد. به همین دلیل، بسیاری از دولت‌های همسایه، به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس، در مقاطعی مانند پس از جنگ تحمیلی دوازده‌روزه و هم در دهه گذشته، تلاش کرده‌اند از بروز درگیری‌ها و تنش‌هایی که آثار زیانباری بر منطقه دارد، جلوگیری کنند.

در این میان، کشور عمان همواره به‌عنوان کشوری دوست و برادر برای ما شناخته می‌شود. این کشور نقش مهم و مؤثری در تقویت صلح و ثبات منطقه ایفا کرده و همچنان نیز این مسیر را دنبال می‌کند. در مذاکرات پیش از آغاز جنگ در غزه، عمانی‌ها بسیار فعال بودند و میزبان نشست‌های غیرمستقیم ایران و آمریکا بودند. خوشبختانه، روابط دوجانبه ما با عمان و همکاری‌های منطقه‌ای آن با ایران و سایر کشورهای خلیج فارس، در مسیر تقویت وحدت و همگرایی اسلامی گام‌های مثبتی برداشته است.

سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال همسایگان و ابتکارهای منطقه‌ای در قبال همسایگان را چگونه ارزیابی می‌کنید و انتظارات تهران در این مقطع زمانی از همسایگانش چیست؟
جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان کشوری که سیاست همسایگی را در اولویت خود قرار داده، همواره به تعاملات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با همسایگان توجه داشته و برای نقش مثبت برخی کشورها در منطقه احترام قائل شده است. دولت چهاردهم نیز با پیگیری دیپلماسی فعال همسایگی در جهت ایجاد صلح، ثبات و امنیت منطقه حرکت کرده و بسیاری از کشورها از این سیاست استقبال کرده‌اند. ما همواره اعلام کرده‌ایم که دست دوستی و همکاری خود را با حسن نیت و صداقت به سوی همسایگان دراز کرده‌ایم. این رویکرد، یک تاکتیک مقطعی نیست بلکه راهبردی اساسی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است.

ایران باور دارد که مبانی مشترک با همسایگان بیش از اختلاف‌نظرهای ناشی از نگرانی‌های زودگذر است. اگر کشورهای منطقه به این باور برسند که خودشان قادر به حل مسائل و مشکلات پیرامونی هستند، اجازه نخواهند داد روابط همسایگی آنان تحت تأثیر دخالت کشورهای ثالث قرار گیرد. همسایگان ما اگر در سایه اعتماد متقابل، به دور از سوءظن و رقابت‌های غیرسازنده حرکت کنند، بسیاری از مشکلات قطعاً حل خواهد شد.

بسیاری بر این باور هستند که موقعیت کنونی شرایطی را فراهم کرده است که تهران می‌تواند بار دیگر ابتکارات پیشین خود را بار دیگر به روی میز بازگرداند، آیا این گزاره از منظر با واقعیت روی زمین همخوانی دارد؟
جمهوری اسلامی ایران از گذشته تاکنون پیشنهاد تشکیل یک مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای و سازوکار امنیتی مشترک را مطرح کرده است. بر اساس این سیاست، کشورهای منطقه می‌توانند با احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و استقلال سیاسی یکدیگر، اختلافات را به‌صورت مسالمت‌آمیز حل‌وفصل کرده و از تهدید یا سوءظن نسبت به هم دوری کنند. البته گاهی، همانند برخی بندهای اخیر بیانیه شورای همکاری خلیج فارس، موضوعات زودگذر یا اختلافات دیرینه وارد مباحث اصلی می‌شود و می‌تواند همگرایی را مخدوش سازد. اما این موارد نیز در سایه تعامل بیشتر و احترام متقابل قابل کاهش است.

جمهوری اسلامی امنیت خود را در پیوند با امنیت و ثبات همسایگان می‌داند و بر این باور است که می‌توان بر اساس یک پیمان امنیتی مبتنی بر اصول مشترک و اعتماد متقابل، بسیاری از مسائل را حل کرد. دخالت قدرت‌های خارجی، به‌ویژه اقدامات رژیم صهیونیستی و سیاست‌های جنگ‌طلبانه آمریکا، نه تنها به نفع هیچ‌یک از کشورهای منطقه نیست، بلکه تنها به گسترش ناامنی و هرج‌ومرج منجر می‌شود و مانع شکل‌گیری صلح پایدار می‌گردد.

انتظار ما این است که کشورهای منطقه و همسایه با تکیه بر پیوندهای دینی، فرهنگی، تاریخی و جغرافیایی خود، امنیت مشترک را بنیان نهند. صلح، ثبات و امنیت اجزای جدایی‌ناپذیر این پیوندها هستند و تنها در سایه آن‌ها می‌توان رفاه، توسعه و افزایش روابط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را برای ملت‌های منطقه به ارمغان آورد. تحقق این اهداف، بخشی از اصول استراتژیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. امیدواریم کشورهای همسایه نیز با اتخاذ تدابیر لازم، برای توقف ماشین جنگی رژیم صهیونیستی و سیاست‌های جنگ‌افروزانه آن، در این مقطع حساس نقش تاریخی خود را ایفا کنند.